Wat is faalangst?
Het is schrik om een fout te maken of iets niet goed te doen. Angst om iets niet te kunnen, dat iets je niet lukt. Om te falen dus.
Op zich is het normaal om angst te voelen wanneer je iets moeilijks gaat doen en dat goed wilt doen. Bijvoorbeeld een presentatie geven voor een grote groep of selectieproeven en een sollicitatiegesprek voor een job die je ontzettend graag wil. Het is normaal om angst te voelen voor een situatie waarin je iets moet presteren.
Wanneer je echter dagelijks last ondervind van faalangst en daardoor slecht slaapt, situaties begint te vermijden of onder je werkelijke kunnen gaat presteren dan is het wellicht zinvol om professionele hulp te zoeken. Hulp bij het overwinnen van faalangst. Dit is zeker aangewezen wanneer de faalangst zo sterk is dat je blokkeert, je liefst zou weglopen uit een situatie of niet aan iets nieuw beginnen of een opdracht niet uitvoert uit de overtuiging dat het je toch niet zou lukken.
Faalangst is een vorm van angst. Vaak komt het voor bij personen die kampen met sociale angst of erg veel piekeren. Gedachten zoals ‘Ik ben niet goed genoeg.’, ‘Anderen vinden me niet echt leuk, ze doen maar enkel beleefd tegen me.’, ‘Ik kan er maar beter niet aan beginnen, want ik breng het toch niet tot een goed einde.’,… zijn hen niet vreemd.
De belangrijkste symptomen van faalangst.
Hoe weet je wanneer je last hebt van faalangst?
- Veel piekeren
- Zweten
- Rood worden
- Hartkloppingen krijgen
- Onder je kunnen presteren
- Uitstellen
- Vermijden
- Perfectionistisch zijn
- Moeilijk met complimenten om kunnen, geloven dat ze niet gemeend zijn
- Hoofdpijn krijgen
- Slecht slapen
Oorzaken van faalangst
Het ontstaat uit angst om waardering van anderen te verliezen. We willen goed presteren. We willen leuk gevonden worden. We willen kunnen meedoen en ergens bij horen.
De druk in de samenleving ligt enorm hoog. Dus de druk om te presteren ligt hoog. Om goede punten te halen, om erbij te horen, om geliefd te worden, om je job goed uit te oefenen, … Om op al die vlakken goed te presteren, ligt de druk dus hoog. Om aan al die verwachtingen te kunnen voldoen moet je veel van jezelf vragen om niet teleur te stellen. Het is een hele uitdaging om niet te gaan twijfelen aan jezelf en aan je kunnen. Om niet het gevoel te krijgen dat je jezelf moet bewijzen tegenover anderen. Die hoge druk kan angst om te falen in beweging zetten.
Een laag zelfbeeld hebben, beïnvloed het ontstaan van faalangst uiteraard ook. Negatief over jezelf en je kunnen denken, maakt dat je onzeker bent over jezelf. Dit vergroot de kans om angst te voelen om te falen.
De grootste gevolgen
Negatieve gedachten over jezelf en je kunnen, maken dat je het moeilijker krijgt om evenwichtig te functioneren. Het vergroot de kans dat je situaties gaat vermijden waardoor je in een vicieuze cirkel beland. Want je geeft jezelf niet meer de kans om succeservaringen op te doen die je zelfvertrouwen helpen groeien. Als de angst en de stress je steeds meer doen kiezen voor vermijding, dreig je ongewild je eigen negatieve gedachten of geloofsovertuigingen te bevestigen.
Zo kom je alsmaar meer vast te zitten in gevoelens die je niet wil: onzekerheid, schaamte, piekeren over de toekomst, anderen boos maken of in een isolement terechtkomen doordat anderen hun interesse in je verliezen.
Faalangst overwinnen
Wanneer faalangst de overhand krijgt en je niet meer kan leven zoals je zou willen, dan is er werk aan de winkel om faalangst te overwinnen.
Het is aangewezen om dan te zoeken wat de oorzaken zijn van jouw faalangst. En om aan de slag te gaan met de negatieve gedachten en geloofsovertuigingen waarop jij jouw keuzes maakt. Dit kan je zelf doen maar is vaker makkelijker met de hulp van een professionele hulpverlener.
Om in je achterhoofd te onthouden
- Fouten maken is helemaal ok. Ze horen bij het leven. Zonder fouten kunnen we niet leren en niet groeien. Een fout maken is interessante feedback om eruit te leren voor de volgende keer.
- Geloof je gedachten niet zomaar klakkeloos. Stel je gedachten dus in vraag. Kloppen ze wel? Zijn ze helpen of niet helpend?
- Probeer veel milder te zijn voor jezelf. We zijn vaak vele malen harder voor onszelf dan voor een ander. Zou de ander de ‘fout’ wel mogen maken als je vanop een afstandje naar de situatie kijkt? Wat zou je tegen de ander zeggen in dezelfde situatie?